विवेकचूडामणि भाग १ : मंगलाचरण

Follow the मायमराठी – आपली भाषा आपले लेख.. ✍🚩 channel on WhatsApp:

Follow the मायमराठी – आपली भाषा आपले लेख.. ✍🚩 channel on WhatsApp:

Link https://whatsapp.com/channel/0029Va9w5258PgsHhPqekm0W

विवेकचूडामणि आदि शंकराचार्य द्वारे संस्कृत भाषेत लिहिलेला प्रसिद्ध ग्रन्थ आहे.
अद्वैत वेदांताचे निर्वचन तसेच ब्रह्मनिष्ठेचे महत्त्व, ज्ञानोपलब्धि चे उपाय, प्रश्न-निरूपण, आत्मज्ञाना चे मूल्य, पंचप्राण, अश्या भिन्न भिन्न प्रकरे सुंदर निरूपण केले आहे.

शंकराचार्य ने आपल्या बालकालात ही या ग्रंथाची रचना केली आहे. असे मानले जाते की ह्या ग्रंथात सर्व वेदांचे सार आहे.

असे मानले जाते की भारतात इसवी सण पूर्ण ७७८ मध्ये सणतानाच्या नीती मूल्यांचे पतन होन्यास सुरवात झाली होती , आणि पकहानड खूप मोठ्या प्रमाणात पसरला होता. अश्यात पाखंडी धर्म ठेकेदार खूप वेद विरुद्ध पद्धती ने समाजावर नियंत्रण करण्यासाठी अनेक जाचक निर्बंध समाजावर लादत होते. त्या मुळे बरेचसे लोक ह्यास कंटाळून दुसऱ्या धर्मात जात होते. सनातन धर्माची अशी दुर्दशा हॉट असताना विवेक चुडामनी ग्रंथाने , त्याचे गतवैभव परत आणण्यासाठी मोलाचा वाटा उचलला.

ह्या शृंखले मध्ये आपण ह्या ग्रंथातील विविध वचने, श्लोक आणि त्यांचे अर्थ पाहुयात. हे अर्थ आम्ही आमच्या बुद्धी नुसार लावले आहेत , त्या मुळे त्यात काही त्रुटि राहू शकते , कारण अर्थातच आमची तितकी पात्रता किंवा समाज नाही , पण कमीत कमी आम्ही आसअ अनमोल ग्रंथ तुमच्या समर प्रस्तुत करू शकलो तरी यांचा उद्देश सार्थ आहे , बाजारात ह्या ग्रंथाच्या खूप चांगल्या टीका उपलब्ध आहेत.

तर चला ह्या शृंखलेला सुरवात करुयात .

आज आपण पाहूया

मंगलचरण

मंगलाचरण
सर्ववेदान्तसिद्धान्तगोचरं तमगोचरम् ।
गोविन्दं परमानन्दं सद्गुरुं प्रणतोऽस्म्यहम् ॥ १ ॥

ज्याला कोणीच जणू शकत नाही , तो जो वेदांताच्या वाक्या द्वारा जाणला जावू शकतो , अश्या परमानन्दस्वरूप सद्गुरुदेव श्री गोविंदाला मी प्रणाम करत आहे।

भावार्थ

हा श्लोक सर्व ज्ञान आणि बुद्धीचा स्रोत मानल्या जाणार्‍या परमात्म्याबद्दल नम्रता आणि भक्ती व्यक्त करतो. वक्ता ओळखतो की ते अज्ञानाच्या अवस्थेत आहेत, आणि म्हणून ते परम गुरूचे मार्गदर्शन घेतात, जे सर्वोच्च चेतनेचे आणि अंतिम सत्याला मूर्त रूप देतात.

Table of Contents

विवेकचुडामणी मंगलाचरण मराठी भाषेत : मायमराठी

स्वत:ला अज्ञानाच्या अंधारात गुरफटलेले असल्याचे घोषित करून, वक्ता त्यांच्या समजूतदारपणाची आणि मार्गदर्शनाची गरज मान्य करतात. त्याच वेळी, ते ओळखतात की सर्व ज्ञान आणि शहाणपणाचा स्त्रोत सर्वोच्च अस्तित्वात आहे, ज्याचे वर्णन “सर्व शास्त्र आणि तत्त्वज्ञानाचे सार” म्हणून केले जाते.

या परमात्म्याला नमन करून, वक्ता त्यांची भक्ती आणि आदर व्यक्त करतात आणि परम आनंद आणि आत्मज्ञान प्राप्त करण्याचा प्रयत्न करतात. “गुरू” हा शब्द अंतिम शिक्षकासाठी वापरला जातो, जो पारंपारिक अर्थाने केवळ शिक्षकच नाही तर प्रेरणा आणि मार्गदर्शनाचा स्रोत देखील आहे. गुरूला नमन करून, वक्ता ज्ञान आणि बुद्धी मिळवू इच्छितो आणि त्यांच्या सध्याच्या अज्ञानाच्या पलीकडे जाण्याचा प्रयत्न करतो.