नवरात्रीच्या दुसऱ्या दिवशी, माता दुर्गेच्या ब्रह्मचारिणी रूपाची पूजा केली जाते. माता ब्रह्मचारिणीला ज्ञान आणि तपाची देवी म्हटले जाते. ब्रह्मचारिणी मातेने भगवान शिवाला पती म्हणून मिळवण्यासाठी कठोर तपश्चर्या केली होती. जाणून घेऊया या दिवसातील खास गोष्टी…
Table of contents
नवरात्रीचा दूसरा दिवस
नवरात्रीच्या दुसऱ्या दिवशी माँ दुर्गेच्या ‘ब्रह्मचारिणी’ रूपाची पूजा करण्याचा नियम आहे. देवीच्या उजव्या हातात माला आणि डाव्या हातात कमंडल धारण केले आहे. शास्त्रात असे सांगितले आहे की माँ दुर्गा हिचा जन्म पर्वतराजांना कन्या म्हणून पार्वती म्हणून झाला आणि महर्षी नारदांच्या आज्ञेने भगवान महादेवांना आपला पती म्हणून प्राप्त करण्यासाठी तिच्या आयुष्यात कठोर तपश्चर्या केली.
ब्रह्मचारिणी नाव कसे पडले ?
देवीच्या हजारो वर्षांच्या कठोर तपश्चर्येमुळे पडले, तिला तपश्चरीणी किंवा ब्रह्मचारिणी असे नाव पडले. तिला त्याग आणि तपश्चर्याची देवी मानले जाते. या तपश्चर्येच्या काळात त्यांनी अनेक वर्षे व्रतस्थ राहून आणि अत्यंत कठोर तपश्चर्या करून महादेवाला प्रसन्न केले. या स्वरूपाची पूजा आणि स्तवन दुसऱ्या नवरात्रीला केले जाते.
कठोर तपश्चर्या
माता ब्रह्मचारिणीचा जन्म पूर्वीच्या जन्मी हिमालयाच्या राजाच्या घरी मैनाच्या पोटातून झाला होता, असे शास्त्रात नमूद केले आहे. देवर्षी नारदांच्या आज्ञेवरून माता ब्रह्मचारिणी शिवाला पती म्हणून प्राप्त करून देण्यासाठी त्यांनी हजारो वर्षे वनात जाऊन केवळ फळे खाऊन कठोर तपश्चर्या केली. शिवाला पुन्हा प्रसन्न करण्यासाठी देवीने 3000 वर्षे झाडांवर पडलेली कोरडी पाने खाऊन कठोर तपश्चर्या केली.
देवी ब्रह्मचारिणी ही मंगळ ग्रहाला नियंत्रित करते , बरेच लोक मंगळाचा प्रभाव कमी करण्यासाठी देवीच्या या रूपाची आराधना करतात.
माता ब्रम्हचारिणी मंत्र व त्याचा अर्थ
या देवी सर्वभूतेषु मां ब्रह्मचारिणी रूपेण संस्थिता।
नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नमः।।
दधाना कपाभ्यामक्षमालाकमण्डलू।
देवी प्रसीदतु मयि ब्रह्मचारिण्यनुत्तमा।
शक्ती, सामर्थ्य, सामर्थ्य या रूपात सर्व प्राण्यांमध्ये वास करणाऱ्या त्या देवीला . तिला वंदन, वंदन, पुन्हा पुन्हा नमस्कार.
पद्म (म्हणजे कमळाचे फूल), रुद्राक्ष माळ आणि कमंडल हातात धारण करणारी श्रेष्ठ ब्रह्मचारिणी माता माझ्यावर प्रसन्न होवो!!
ब्रह्मचारिणी रुपाचा भावार्थ
जीवनातील खडतर संघर्षातही मन विचलित होऊ नये, हा या देवीच्या कथेचा गाभा आहे. देवीच्या कृपेने सर्व सिद्धी प्राप्त होतात.दुर्गापूजेच्या दुसऱ्या दिवशी देवीच्या या रूपाची पूजा केली जाते.
संदर्भ
आमचे इतर लेख
